بررسی اثر دمای هوا و رطوبت نهایی شلتوک بر کیفیت تبدیل ارقام مختلف برنج در خشک کن بستر سیال

این تحقیق به منظور بررسی اثر پارامترهای دمای هوای ورودی به خشک کن، رطوبت نهایی دانه و نوع رقم بر کیفیت خواص تبدیلی برنج (درجه سفیدی، درصد شکستگی، ضریب تبدیل، درصد ترک و زمان خشک شدن)، بر روی یک دستگاه خشک کن بستر سیال مجهز به سامانه تنظیم دما انجام شد. پارامتر دمای هوای ورودی در چهار سطح 40، 45، 50 و 55 درجه سانتی گراد، رطوبت نهـایی در سه سـطح 10-8، 12-10 و 14-12 درصد بر مبنای خشک و نوع برنج در سه سطح طارم دم سیاه، هاشمی و شیرودی در نظر گرفته و آزمایشات در سه تکرار و در قالب طرح فاکتوریل سه فاکتوره 3×3×4 انجام شد. نتایج نشان داد که درجه سفیدی رقم شیرودی در دماهای مختلف نسبت به دو رقم دیگر بیشتر است و برای رقم طارم افزایش رطوبت باعث افزایش درجه سفیدی می شود. درحالی که برای ارقام هاشمی و شیرودی تنها با افزایش رطوبت از 10-8 درصد به 12-10 درصد شاهد افزایش درجه سفیدی هستیم. متوسط درجه سفیدی در رطوبت 10-8 درصد کمتر از درجه سفیدی در دو سطح رطوبتی دیگر است. متوسط زمان خشک شدن نمونه ها برای رسیدن به سطوح رطوبتی مختلف با افزایش دما و رطوبت، کاهش می یابد همچنین زمان لازم برای خشک شدن رقم شیرودی بیشترین مقدار است. رقم هاشمی در هر چهار دما و هر سه سطح رطوبتی کمترین میزان شکستگی را دارد همچنین ارقام طارم و هاشمی در دمای °c55 بیشترین و در دمای °c40 کمترین و رقم شیرودی در دمای °c55 کمترین و در دمای °c50 بیشترین میزان شکستگی را دارا می باشند. درصد شکستگی رقم هاشمی با افـزایش رطوبت از 12-10 درصد به 14-12 درصد افزایش می یابد. دما اثری بر ضریب تبدیل نداشته با افزایش رطوبت در هر چهار سطح دمایی ضریب تبدیل کاهش می یابد. همچنین ضریب تبدیل رقم هاشمی در هر سه سطح رطوبتی و هر چهار سطح دمایی بیشترین مقدار و ضریب تبدیل رقم شیرودی کمترین مقدار است. کمترین میزان ترک در بین چهار سطح دمایی مربوط به رقم هاشمی و بیشترین مقدار آن مربوط به رقم شیرودی است. درصد ترک رقم شیرودی در تمام رطوبت ها بیشترین مقدار و برای رقم هاشمی کمترین مقدار است و رطوبت اثری بر میزان درصد ترک ندارد.